Ramazan ayı, manevi bir temizlik ayıdır. Allah Telanın Müslüman kullarına verdiği bu nimetin hakkını verme adına tövbe ederek Allahtan bağışlama dilemeleri her mümine ait bir görevdir. Aynı zamanda kendi menfaatlarınadır. Yüce Allah da Müslümanlardan tövbe-i istiğfar ederek bağışlanma dileğinde bulunmalarını istemektedir. Tövbe: sözlük anlamı, dönmek demektir. İşlenen günahlardan vazgeçmek manasına gelir.Başka bir deyişle, yapılan hata ve kusurun günah olduğunu bilerek ve onu yaptığından dolayı pişmanlık duyup terk etmektir. Tövbede önemli olan, söylem ve eylemin kötülüğünü bilmek ve ondan vaz geçmektir.     

             Tövbe eden kimse, çirkin davranışları güzeliyle değiştirdiği, Allahtan uzaklaştıran yolları terk ettiği için, takdire şayandır. İnsan kötü yolu terk etmekle kalmamalı, kusurlarını da telafi etmek için, ibadet ve taatla Allah’ın rızasını kazanmaya çalışmalıdır. Tövbe etmenin belirli bir zamanı yoktur. Her zaman hata ve kusurlardan geri dönmek mümkündür        

             İstiğfar: Allah Telaya Rabbim, beni bağışla! diye dil ile yalvarırken, bedeni, günahlardan uzak tutmaktır. Yüce Yaratıcıdan ümit edilen ise, istiğfar eden kulunu mağfiret edip bağışlaması, daha açık bir ifadeyle, onu kötülüklerden korumasıdır Hz Ali (r,a) nin dediği gibi, dünyada Allah telanın azabından kurtulmanın iki yolu vardır. Bu yollardan biri Peygamberimiz (sav) efendimizin varlığıdır. Şu anda böyle bir imkân yoktur. Geriye sıkı bir şekilde tutulması gereken tek yol kalmıştır. O da istiğfardır.

           Bu hususta Allah Tela şöyle buyurmaktadır. “Sen onların içlerinde bulunduğun müddetçe Allah, onları azaba uğratmayacaktır. Onlar bağışlamalarını dilerken, Allah kendilerine azap etmez”.. Enfal, 33. Allah Telanın kullarına olan merhametini bütün yönleriyle ortaya koyan bu Ayeti Kerime, ne kadar ümit verici değil mi?. Kullarına karşı böylesine şefkatli bir  Rabbi olan insan, nasıl ümitsiz olabilir. Bu Ayeti Kerimede Allahtan bizi bağışlamasını dilediğimiz sürece azaba uğramayacağımız vaat edilmiştir.      

           Yüce Mevla’mız bizlerin hata ve günahlardan beri olmak için, samimi olarak tövbeetmemizi istemektedir. Bu hususta şöyle buyurmaktadır. “Ey iman edenler! Allah’a samimiyetle tövbe edin. Ola ki Rabbiniz kötü işlerinizi sizden tamamen siler ve Allah”ın o peygamberi ve onunla iman etmiş bulunanları rezil etmeyeceği bir günde sizi, atlarından ırmaklar akmakta bulunan cennetlere girdirir. Onların nuru önlerinde ve sağlarında koşacaktır. Onlar (münafıkların nurunun söndüğünü görünce): Ey Rabbbimiz! Bizim için nurumuzu tamamla ve günahlarımızı bağışla. Şüphesiz  ki sen her şeye kadirsin.Tahrim,8. Allah Tela, samimiyetle tövbe edin buyururken, işlediği günahtan dolayı üzülüp, vicdan azabı çekmesini istemekte ve onun kendi kendine “ben artık bu kötülüğü bir daha yapmayacağım diye söz vermesini beklemektedir.       

           İslam âlimlerine göre, yapılan tövbenin geçerli olması için üç şartın yerine getirilmesi gerekir.

1- günahı terk etmek.

2- Günahı işlediğine pişman olmak.

3-Bir daha o günahı yapmamaya karar vermek. .

İşlenen günah kul hakkını ilgilendiriyorsa o zaman dördüncü şart devreye girer. Dördüncü şart ise, kul hakkından arınıp kurtulmaktır. Bu da şöyle olabilir. Eğer hak, mal ve benzeri eşya ise, onu sahibine verir. İftira, arkadan çekiştirme gibi manevi bir hak ise, sahibinden af diler. Peygamberimiz (sav) efendimiz,” Ey insanlar! Allah’a tövbe edip ondan bağışlama dileyin. Ben günde yüz defa Allah’a tövbe ediyorum” buyurmuşlardır. Riyazüssalihin. Ramazan ayı bir fırsattır. Bunu en iyi şekilde değerlendirelim inşallah..Özellikle seher vaktinde yapılan dua ve tövbe-i istiğfarların kabul olunacağı gerçeğinden hareketle zamanı iyi değerlendirelim. Hiç bir zaman ümitsizliğe düşmeyelim. Zira dua ve tövbe-i istiğfar yapmamızı isteyen yaratanımızdır. İftar anında ve seher vaktinde yüce Yaratanımıza yönelerek ondan bağışlamasını ve inayetini isteyelim. Peygamberimiz (sav) efendimiz, belki bir an olsun Allahı anmayı unutmuş olabilirim düşüncesiyle günde yüz defa tövbe-i istiğfar ediyor. Bizler bizatihi hata ve günahı olan insanlarız. Bizin manen temizlenmeye ihtiyacımız vardır. Bunun için rahmet ve mağfiret ayı olan ramazan ayında daha fazla tövbe-i istiğfar ederek kalben mutmain hale gelebiliriz.