Üç hafta önce Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi(PEBS) ve bunun araçlarından bahsetmiştim. 24 Kasım Öğretmenler Günün olması dolayısıyla, bir eğitimci olarak gündeme dair bir şeyler yazmak istedim. O yüzden Performans Esaslı Bütçeleme Sisteminin araçlarından biri olan “Faaliyet Raporu”ndan bahsedememiştim.

Faaliyet raporları performans esaslı bütçeleme sisteminde(PEBS) yer alan temel dokümanlardan biridir ve hesap verme sorumluluğu kapsamında idarelerin bir yıl içersinde gerçekleştirdiği faaliyetler ve projelerin, gerek idare ve yetkili makamlar gerekse kamuoyu tarafından değerlendirilmesini sağlamak üzere performans programının uygulandığı mali yılı izleyen yılda, gerekli mercilere sunulmakta ve kamuoyuna duyurulmaktadır.

Mali saydamlık ve hesap verme sorumluluğunun en önemli unsurlarından olan faaliyet raporları bir yıllık bütçe uygulamasının sonrasında üst yöneticiler ve kendilerine bütçe ile ödenek tahsis edilen harcama yetkilileri tarafından hazırlanmaktadır.

Performans Esaslı Bütçeleme sisteminin de temel unsurlarından biri olan faaliyet raporları; kamu idarelerince stratejik plan ve performans programları uyarınca yürütülen faaliyetlerin, belirlenmiş performans göstergelerine göre hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerini açıklayan, idare hakkındaki genel ve mali bilgileri içeren rapor olarak tanımlanmaktadır.

Bu sistem, bazı kamu idarelerince ve yöneticilerince tam olarak anlaşılamadığı, uygulayıcılar tarafından direnç göreceği, alışılagelen eski sistemde hesap verme ve şeffaflık ilkelerinin arka planda olmasından kaynaklanan yönetici rahatlığının sistem önündeki en büyük engellerden sayılabilir. Bu sistemin tam anlamıyla hayata geçirilmesi bir takım mevzuat ve yapısal alt yapı çalışmalarının tamamlanması gerekmektedir.

Özet olarak, şunu söyleyebiliriz; 5018 Sayı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu çerçevesinde Performans Esaslı Bütçeleme Sisteminde Kamu kurumları öncelikle, 5 yıllık stratejik planlarını hazırlayacaklar, ardından performans programlarını… daha sonra da her yıl sonunda faaliyet raporlarını… İşte sistem bu… Şu sıralarda bu sistemin mayalama işlemleri yürütülüyor. Yapı iyi kurulup, mevzuat açısından desteklenirse ufukta başarı görülebilir.  

Buna hazırlanırken hayatımızdan şimdiye kadar, ne sistemlerin ne şekilde geçtiğini hepimiz biliriz. Sabırlı, istikrarlı, azimli ve kararlı olunmalı… Hepimiz topyekûn sisteme sahip çıkabilirsek, vatandaş inanırsa, sistemler başarılı olabilir.