Romanya eğitim sistemi ülkenin Avrupa Birliğine girmesinden sonra önemli değişiklikler geçirmiş ve standartları Avrupa standartlarına uydurulmaya çalışılmış, halen bu çalışmalar devam ediyor görünüyor… Romanya’da yüzden fazla üniversite olduğu, bunların Teknik üniversiteler, işletme ve ekonomi akademileri, mühendislik ve tarım üniversiteleri, tıp fakülteleri ve daha birçok seçenek olduğu söyleniyor… Genel olarak 2 çeşit akademik dereceleri var; lisans ve masterderecesi… Romanya’da lisans eğitimi 3 yıl,master eğitimi ise 2 yıl sürüyormuş…

Ülkedeki tüm öğrenci nüfusunun %95,6’sı, finansmanı Devlet tarafından sağlanan kamu okullarında eğitim görmektedir. Bu Türkiye’deki verilerle hemen hemen aynıdır. Romanya, ülkemizde yeni uygulamaya geçecek olan 4+4+4 sitemine çok benzer bir sisteme Avrupa Birliğine kabulünden sonra geçmiş, reformlar hala devam ediyor görünüyor. Anasınıfında başlayan zorunlu eğitim, ilkokul-ortaokul-lise döneminden oluşuyor. Ortaokulda iyi bir yönlendirme sistemi var. Lise ise bu yönlendirme ile iki aşamada devam ediyor. Biri genel lise diğeri mesleki lise…

Romen eğitimciler, ilköğretimde okula başlama yaşının bir sene öne çekilmesi için çalışıldığını belirttiler. 6 yaştan 5 yaşa düşüreceklermiş… İlkokullarda “Bilgisayar Benim Dostum” ismiyle seçmeli bilgisayar, ikinci kademede de seçmeli “Bilgisayar” dersleri görülüyormuş… Bilgisayar laboratuvarları ya odaları, sistemleri bizimkilerle karşılaştırıldığında basit kalıyor… Okullarda projeksiyon çok az, akıllı tahta ise hiç görmedik…

Okullarda bir muhasebeci memur bulunuyor… Yerel yönetimden sağlanan ekonomik kaynağın muhasebesini ve bütçesini bu memurlar yapıyor. Okul yöneticileri para işleri ile uğraşmıyor. Yetkililerden öğrendiğimize göre, okul yöneticilerinin çalışanlarına ve öğretmenlere ceza ve ödül verme yetkilerinin bulunduğunu, ayrıca bölge eğitim müfettişlerinin de ödül ve ceza vermede rolü olduklarını söylediler…   

Öğrencilerde kıyafet serbestliğini gördük…Öğretmenlerde ise resmi kıyafet zorunluluğu var ama bize göre daha serbest… Bizim gözlemlediğimiz Piteşti şehrinin Topoloveni-LeordeniArges bölgesinde okul binalarının çoğu eski… Göze çarpan yeni olan birkaç eğitim yatırımının da Avrupa Birliği’nin katkısı ile yapıldığını öğrendik… Eğitim sistemleri genel olarak bize çok benzese de özellikle mevzuat açısından bir rahatlık var. Romanya Avrupa Birliği’ne girdikten sonra özellikle eğitim alanında sistem değişimini tam anlamıyla yaşıyor görünüyor…

Her ne kadar eğitim teknolojileri,  fiziki alt yapıları ve ekonomileri zayıf olsa da, geçmiş eğitim sisteminden, kültüründen ve toplumsal yapısından kaynaklanan bir eğitim kalitesi olduğu da bir gerçek…