İnfantil kolik için sağlıklı bir bebekte barsak kökenli olarak en az günde 3 saat, en az haftada üç gün ve en az 3 hafta süren periyodik ağlamalardır.Ancak çok ağlamanın ölçüsü her anne baba için değişebilmektedir. Bu nedenle en basit tanım belirli aralıklarla oluşan ve ilk dört ay boyunca süren sebebi belli olmayan ve aileyi rahatsız edecek düzeydeki ağlamalar olarak yapılabilir.

            Genellikle akşam saatlerine doğru sağlıklı olan bebekte birdenbire suratta kızarma, dizlerini karnına çekme ile birlikte tiz bir çığlık şeklinde ağlama başlar ve birkaç dakika içinde geçer. Yine birkaç dakika sonra yeni bir nöbet başlar ve bu ağlamalar 2-3 saat sürer. Bebek bir türlü avutulamaz. Karnından artmış barsak sesleri duyulabilir. Gaz çıkartmakla ağrı hafifleyebilir.

            Kolik genellikle yaşamın ilk veya ikinci haftasında başlar. Altıncı haftada şiddetlenir. Bebeklerin %25 i günde 3 saatten fazla ağlamaktadır. 4. ayda kendiliğinden kesilir. Eğer bebeğin sıkıntıları bu süreden daha uzun sürüyor ise, altta yatan başka bir sebebin olabileceği akla getirilmeli ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzman hekimine başvurulmalıdır. Tüm bebeklerin yaklaşık % 20-30 unda görülmektedir.


Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı teoriler oluşturulmuştur:

1) Gıda allerjisi/intoleransı:

            İnek sütünde bulunan antijenler anne sütünde de bulunabilmektedir. İnek sütü proteinine karşı bir kez duyarlılaşan bebek anne sütünü aldığında inek sütü proteinine karşı allerjik reaksiyon gösterebilir.

            Yapılan bir başka çalışma ise annenin yediği besinlerle bebeğinde görülen kolik arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Özellikle annenin yediği kuru bakliyatlar, baharatlı gıdalar, acı, turşu, lahana, karnabahar, brokoli gibi sebzeler, kavun, inek sütü, çikolata, soğan ve sarımsağın bebekte kolik oluşturma olasılığı yüksektir.
            Hamilelik esnasında ve sonrasında, sigara ve cafein tüketimi de anne sütünün kalitesini bozmakta ve gaz şikayetlerinin artmasına sebep olmaktadır.

 
2) Anormal peristaltizm veya çok fazla gaz:

            Uzun süre aç kalmış ve laktoz içeren mama ile beslenen infantil kolikli bebeklerin nefeslerinde koliği olmayan bebeklere nazaran daha yüksek oranlarda hidrojen gazına rastlanmıştır. Yani bu alışkanlıkla mide ve bağırsaklara binen sindirim yükü artıp infantil kolik semptomlarının artmasına neden olmaktadır.

3) Artmış hassasiyet:

            Bu aylarda bebeklerin sinir sistemleri henüz gelişmemiştir ve uyarılara karşı daha duyarlıdırlar. Normal bir gazı acı olarak algılıyor olabilirler ve çocuğun verdiği ağrı tepkisi artmaktadır.

 4) Doğum öncesi gerilim:

        Gebelik esnasında psikolojik gerginlik yaşayan annelerin bebeklerinde kolik daha sık görülmektedir.

5) İnter reaksiyonel model:

        Anne babadaki gerilimler ve çevresel faktörler bebeğin duygularını etkileyebilir.


Tedavi:

            Öncelikle bebeğinizi bir hekime götürün ve ağlama ve karın ağrısına neden olabilecek diğer hastalıklarla ayırıcı tanısının yapılmasını sağlayın.

            Eğer tanı sadece infantil kolik ise anne baba olarak çocuğunuzun sağlıklı bir bebek olduğunu, infantil kolik in çocuğunuzun büyüme ve gelişmesi üzerinde hiçbir olumsuz etkisi olmayacağını ve bir müddet sonra kendiliğinden geçeceğini unutmayın ve moralinizi bozmayın.

            Bebeğinizi emziriyorsanız yediğiniz gıdalara dikkat edin. Kuru bakliyatlar, baharatlı gıdalar, acı, turşu, lahana, karnabahar, brokoli gibi sebzeler, kavun, inek sütü, çikolata, soğan ve sarımsağı diyetten çıkarın.

            Bebeğinizin rahat ve tok olmasını sağlayın.

            Bebeğinizi dik olarak kucağınıza alın ve sırtına minik darbeler vurarak sakinleştirmeye çalışın.

            Biberonla beslenme 20 dakikadan az sürüyorsa daha az delikli bir biberon başıyla beslemeyi deneyin. Böylece emme arzusunu giderin.

            Sessiz ve daha az aydınlık bir oda dış uyaranları azaltarak yardımcı olabilir.

            Bebeği korkutabilecek ani hareketlerden sakının.

            On dakikadan fazla süredir bebeğiniz ağlıyorsa yüzüstü yatırmayı deneyin.

            Bazı bebekler araba yolculuğu ile bazılarında saç kurutma makinası veya elektrik süpürgesi sesi ile sakinleşebilmektedirler.

            Bebeğinizi mama ile besliyorsanız hekiminizle görüşüp mamayı değiştirin. İnek sütü proteini olan mamalar yerine soya formüllü mamalar bazen yararlı olabilmektedir.

            Son olarak piyasada bulunan gaz sancısını azaltıp, sindirimi kolaylaştıran bitkisel çay ve ilaçlardan hekiminizle görüşerek fayda sağlanılabilir.

   Dr. Çağrı Turan

   Çocuk Sağ. ve Hast. Uzm.