- 15.01.2013 00:00
Eski devirlerde Türk Musikisi makamlarına Irak, Hicaz, Nişabur ve Tebriz gibi şehir veya bölge ismi verme adeti çerçevesinde ,İran’da bir şehir olan Nihavend de bir makam ismi olarak anıla gelmiştir.Bugün kullanılmakta olan nihavend makamının eski ismi ‘’ nihavendi rumi’’dir . Bu isim, nihavend makamını ‘’nihavend-i kebir ‘’ adlı diğer makamdan ayırmak için kullanılmış, fakat sonraları terkedilerek sadece nihavend ismi kalmıştır. Nihavend makamı buselik makamı dizisinin rast perdesine göçürülmesiyle elde edilmiş, buna göre dizisi rast perdesindeki buselik beşlisine neva perdesinde kürdi ve hicaz dörtlülerin eklenmesiyle oluşmuştur. Klasik Türk Müziğinde tarih boyunca 650 civarında makam kullanılmış, bunlardan ancak yarısının örneği günümüze ulaşabilmiştir. Bugün mevcut makamlardan 100 - 120 kadarının karekteristik olduğu söylenebilir. Türk müziğindeki makam fazlalığının sebebi beşeri duyguların her türlüsünü bütün nüanslarıyla ifade edebilecek makamların mevcudiyetine bağlanabilir. Tarih içerisinde bazı makamlar isim değişikliğine uğradığı gibi günümüzde kullanılan makamların yapılarında da zamanla bir takım değişiklikler meydana gelmiş, özellikle 18nci yüzyıl ortalarından itibaren bu yapılarda nağme anlayışındaki gelişmelere paralel biçimde zenginlikler oluşmuştur. *’’1’’
Klasik Türk Musikisinde makamlar hastaların tedavi ve rehabilitasyonunda kullanıldığı da bir gerçektir.Nihavend makamının insanlar üzerindeki etkileri ise NİHAVEND MAKAMI:Oğlak Burcu (Yay Burcu). Satürn, Jüpiter. Toprak-Ateş tabiatlı. Sıcak-kuru yapıdadır. Öğleden sonra ( ikindi ) zamanı etkisi fazladır. Sarı safra, gündüz ve erkek bağlantılıdır. Kan dolaşımı, karın bölgesi, kalça, uyluk ve bacak bölgelerine etkilidir. Kulunç, bel ağrısı ve tansiyon rahatsızlıklarına faydalıdır. Kuvvet ve barış duygusu verir. Akıl hastalıklarına etkili olduğu konusunda önemli bilgiler vardır. En eski makamlardandır. Ebu-selik kelimesinden geldiği söylenmektedir (Güzel yazma ve söyleme yeteneği).*’’2’’
Kış mevsiminin gelmesiyle beraber ilimizde kültür faaliyetleri de hızlandı. Bolu Kalkınma ve Tanıtma Vakfının verdiği konserden sonra bu sefer de Bolu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Türk Sanat Müziği Korosu da geçtiğimiz 12 Ocak Cumartesi akşamı Kültür Sitesi salonunda nihavend makamında eserler ile mükemmel bir musiki ziyafeti verdi. Bolu kültür etkinlikleri bakımından oldukça zengin, aynı akşam Necip Fazıl salonunda da bir musiki etkinliği olduğunu öğrendim. Keşke daha önceden proğram yapılırken dikkate alınsaydı da aynı akşama rast getirilmeseydi; o musiki ziyafetinden de nasibimizi alırdık. İnşaallah bundan sonra bu gruplar arasında bir koordinasyon olur da en azından bir hafta ara ile yapılırsa , bizler de bu konserlerin hepsinden istifade ederiz.
Öncelikle gece demeden gündüz demeden bizler sıcak odamızda tv karşısında dizilerimizi izlerken , büyük bir fedakarlık örneği vererek unutulmaz bir musiki ziyafeti sunan Koro Şefi Siyami Palazoğlu ve ekibini candan tebrik ediyor, ilerideki çalışmalarında başarılar diliyorum.
Kaynaklar
‘’1’’ İslam Ansiklopedisi
‘’2’’Tümata ‘Türk Musikisini Araştırma ve Tanıtma Vakfı’’
Yorum Yap