Yenidoğan sünneti nedir ?

Dünya üzerinde en çok uygulanan cerrahi işlem sünnettir. Sünnet işlemi dini, kültürel ve tıbbi nedenlerle yapılabilmektedir.

Yenidoğan sünneti nedir ?
24.06.2015 - 12:10


Dünya üzerinde en çok uygulanan cerrahi işlem sünnettir. Sünnet işlemi dini, kültürel ve tıbbi nedenlerle yapılabilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verileri baz alındığında dünyadaki erkeklerin % 30’una sünnet işleminin uygulandığı ve yılda 800.000 civarında sünnet işlemi yapıldığı tahmin etmektedir. Müslüman ve yahudi toplumlarında rutin olarak yapılan bu işlem başta ABD olmak üzere batılı bir çok ülkede son yıllarda ailelerin bilinç ve kültür düzeyinin de artması ile birlikte giderek yaygınlaşan şekilde yenidoğan döenminde uygulanmaktadır. Kısaca tanımlamak gerekirse yenidoğan sünneti;doğumdan sonraki ilk 30 gün içerisinde yapılan sünnet prosedürünü ifade etmektedir.

Yenidoğan sünnetinin yararları nelerdir?

Yenidoğan döneminde sünnetin iyileşmesi çok daha hızlıdır ve yara kaynaması diğer dönemlerle karşılaştırılamayacak düzeyde çok daha çabuk gerçekleşmektedir. Penis kanlanması yeni geliştiği için kanama riski bu dönemde çok azdır ve bu dönemde sünnet yapılan bebeklerde idrar yolu enfeksiyonu yaklaşık 10 kat daha az görülmektedir. Yine yenidoğan döneminde ağrı duyusunun yeni yeni gelişmesi nedeniyle bu dönemde sünnet lokal anestezi ile genel anestezi için gereken 5-6 saatlik açlık süresine gerek kalmadan ağrısız bir şekilde bebek biberonla beslenirken dahi rahatlıkla gerçekleştirilebilmektedir. Böylece göreceli olarak genel anestezinin olası bazı risklerinden korunduğumuz gibi bebek aç kalmadığı için açlığa bağlı huzursuzluk problemleri ile de karşılaşılmamaktadır. Ağrı duyusunun yeni gelişmesi ve iyileşmenin çok hızlı olması nedeniyle ağrı kesici ihtiyacı neredeyse yoktur.Yine özellikle çocuk psikiyatristlerinin de önerisiyle göreceli olarak 2-6 yaş aralığında sünnetin ertelenmesi gerektiği verisi de göz önünde bulundurulduğunda bebek psikolojik olarak etkilenmeyeceği için yenidoğan sünneti daha makul ve kabul edilebilir bir yöntemdir. Sünnet sonrası evde bakım sanılanın aksine çok kolaydır ve herhangi bir sağlık görevlisine gerek olmadan rahatlıkla ebeveyn tarafından yapılabilir. Bebek yaşı ilerledikçe çocuğun sünneti kabullenmemesi ve pansumanlara reaksiyon göstermesi gibi aileyi ve hekimi sıkıntıya sokabilecek önemli bakım sorunları yine bu dönemde yaşanmamaktadır.
Dipnot olarak tüm yaş gruplarında sünnetin erkeklerde penis ve kadınlarda rahim ağzı kanser riskini azalttığını, AIDS gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyon ihtimalini azalttığı bilinmelidir.

Yenidoğan sünneti ne zaman yapılır ve ne kadar sürer?

Bebeğin sünnet olmasına engel olacak tıbbi bir neden yoksa doğumdan sonraki ilk 24 saatten sonra 30. güne kadar herhangi bir dönemde yapılabilir. Genellikle çan yöntemi ile uygulansa da biz kliniğimizde klasik dikişli giotin usulünü kullanmaktayız. İşlem yaklaşık 10-15 dakika sürmekte ve aynı gün taburcu olunabilmektedir. Yenidoğan döneminde anestezisiz sünnet yapılması bebeğin ağrı duyusu olması nedeniyle yanlıştır ve bu sebeple lokal/genel anestezi yöntemi tercih edilmelidir. Biz hastanemizde lokal anestezi yöntemini tercih etmekteyiz.Yara dudaklarının klasik dikişlerle karşılıklı gelmesi iyileşmeyi hızlandırmaktadır.
Şunu da belirtmek gerekir ki; sünnet için en az riskli dönem ve yöntem yenidoğan döneminde uygulanan sünnettir. Özellikle yenidoğan sünneti mutlaka bu konuda deneyimli uzman hekimlerce yapılmalıdır.

Prematür bebeklerde sünnet yapılabilir mi?
Pediadrist tarafından aksi belirtilmedikçe prematürelerde de yenidoğan sünneti yapılmasına engel bir durum yoktur. Sünnet kanama bozuklukları, hemofili, peniste balanit/balanopostit denilen aktif enfeksiyon durumlarında ve düzeltilmesi gereken hipospadias,epispadias ,mikropenis (işeme deliğinin pipinin alt veya üstünde olması hali) gibi doğumsal anomali durumlarında yapılmamalı ve bu hastalıkların düzeltilmesi dönemine ertelenmelidir. Yakın zamanda düzeltilecek olası inmemiş testis gibi durumlarda da eş zamanlı müdahaleye olanak sağlayabileceği düşüncesiyle sünnet söz konusu cerrahi dönemine ebeveyn-hekim isteği ile ertelenebilir.
Yenidoğan sünneti sonrası evde bakım nasıl yapılır?

Yenidoğan sünneti sonrası penis çevresine sarılan gazlı bez kendisi düşmemişse ertesi gün açılır. Bundan sonra yeniden sargı yapılmasına gerek yoktur. Günde 2 ila 4 kez penis çevresine antibiyotikli krem sürülür ve lüzum halinde kullanılması tavsiyesiyle ağrı kesici şuruplar reçete edilir. Sünnet sonrası ilk 24 saat içinde yara dudaklarının birbirine kolayca kaynadığı çıplak gözle rahatlıkla farkedilebilir. Kliniğimizde sünnet sonrası kullanım kolaylığı nedeniyle antibiotikli göz pomadları ve gerektiğinde batikon ile temizlik şeklinde pansuman tavsiye etmekteyiz. İlk 2-3 gün içinde batikon kullanımına bağlı hafif huzursuzluk olabilmekte ve bu dönemde bebek bezinin daha sık değiştirilmesine ,hijyene ve penis ucunda oluşacak yapışıklık ve kızarıklık ihtimalini azaltmak amacıyla antibiotikli pomad kullanımının aksatılmamasına özen gösterilmeli. Pansumana değişmekle birlikte takriben bir hafta kadar devam edilmeli. Bebeğe 5-7.günden sonra banyo yaptırılabilmektedir.
Doktora başvurun
Peniste hafif ödem, morarma ve kızarıklık olabileceği ve bunun olası durumlar olduğu bilinmeli ancak durmayan kanama,alerjik reaksiyonlar ve yara yerinde iltihap şüphesi durumlarında erken doktor başvurusu hakkında ebeveynlerde farkındalık olmalıdır. Sünnet sonrası kozmetik problemleri olan, idrar uç deliğinde daralma ve yaralanma , penis ucunda yapışıklık, kanama ve sünnet derisinin fazlalığı gibi durumlarda doktora başvurulmalıdır.


Editör: E. Candan